(ಪ್ರತಿ ಸಾಲಿನ ಕೊನೆಗೆ ‘ತಂದೇ ನಾನಾ’ ಎನ್ನಬೇಕು)
ಹಾಲಪಟ್ಟಣದಾ ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರೆಯೋ || ತಂದೇ ನಾನಾ ||
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಗೇ ಮೂರು ಜನ ಹುಡುಗ್ರು
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಗೇ ಮುಪ್ಪಿನ ಕಾಲ ||೧||
ಹುಡುಗರಿದ್ದೀ ಬುದ್ದೀ ಯಲ್ಲ
ವಳ್ಳೆ ಉಗ್ಗುರಾಣೀ ಕರಿಸನೆ ನೋಡೂ
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೋ ಉಗ್ಗೂರಾಣೀ ||೨||
ನನಗೇನಾದ್ರೇ ಮುಪ್ಪಿನ ಕಾಲ
ನನಗೇನಾದ್ರೇ ಮೂರು ಜನ ಹುಡುಗರು
ಇದ್ದಿಲ್ಲಾ ಬುದ್ದೀ ಯೆಲ್ಲಾ ||೩||
ಸಾನಬವ್ರಾ ಕರೆಸಲೇ ಬೇಕು
ವಳ್ಳ ಇದ್ದೀ ಬುದ್ದೀ ಕಲಿಸಲೆ ಬೇಕು”
ಅಟ್ಟೊಂದು ಮಾತಾ ಕೇಳಿದ ಉಗ್ರಾಣಿ ||೪||
ವಳ್ಳ ಸಾನಬವ್ರಾ ಮನೀಗೋದ
“ಕೇಳಲಿ ಕೇಳೀ ಸಾನಬವ್ರೇ
ಹಾಲಪ ದೊರಿಯಾ ಕರಿಯಾ ನಿಮಗೇ” ||೫||
ಅಟ್ಟಂದು ಮಾತಾ ಕೇಳಿರು ಸಾನಬವ್ರು
ಮಾಳುಗಿ ವಳುಗೇ ನಡ್ಡರು ನೋಡೂ
“ಕೇಳಲ್ ಕೇಳೇ ನನ್ನಾ ಮಡದೀ ||೬||
ನನಗೇನಾದ್ರೇ ದೊರಿನ ಕರಿಯೇ
ಗಾಡದಿಂದೇ ಲಡೂಗಿಯ ಮಾಡು”
ಅಟ್ಟೊಂದು ಮಾತಾ ಕೇಳಿತು ಮಡದೀ ||೭||
ಗಾಡಾದಿಂದೇ ಲಡಗೀ ಮಾಡ್ತೂ
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೀ ನನ್ನಾ ಸ್ವಾಮೀ,
ಅಡ್ಡೀನಾದ್ರೇ ಲಾದಿತು ನೋಡೀ ||೮||
ಉಟಾಕಾದ್ರೇ ಬರಲುಬಹುದು”
ಅಟ್ಟೊಂದು ಮಾತಾ ಕೇಳಿರು ಸಾನಬವ್ರು
ಊಟಾಕಾದ್ರೇ ನೆಡ್ದರು ನೋಡು ||೯||
ಊಟಾ ಲುಪಚರ ಮಾಡವ್ರೇ
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೇ ನನ್ನಾ ಮಡುದೀ
ನಾನೂ ಬರುಕೇ ಮೂರು ತಿಂಗ್ಳೆ ತಡವೇ” ||೧೦||
ಅಟ್ಟು ಮಾತಿನ್ನೇ ಹೇಳದ್ರೇ
ದಬತರ ಪೆಟಗೀ ಹೋತ್ತವ್ರೇ
ಸಾನಬವ್ರೂ ಮುಂದಾಗೀ ||೧೧||
ಉಗುರಾಣಿ ಹಿಂದಾಗೀ
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯಾ ಮನೆಗೇ ಬಂದ್ರು
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೀ ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯೇ ||೧೨||
ನಮ್ಮಾ ಕರದಾ ಕಾರಣವೇನು?”
“ಕೇಳಿ ಕೇಳೀ ಸಾನಬವ್ರೇ
ನನಗೇನಾದ್ರೇ ಮುಪ್ಪಿನ ಕಾಲಾ ||೧೩||
ನನಗೇನಾದ್ರೇ ಮೂರು ಜನ ಹುಡುಗರು
ಇದ್ದೀ ಯಿಲ್ಲಾ, ಬುದ್ದೀ ಯೆಲ್ಲಾ
ಬರವೂ ಇಲ್ಲ, ಸರವೂ ಇಲ್ಲಾ ||೧೪||
ಬರವೂ ಸರವೂ ಕಲಿಸಲು ಬೇಕು
ಇದ್ದೀ ಬುದ್ದೀ ಕಲಿಸಲು ಬೇಕು”
ಲಟ್ಟ ಮಾತಿನ್ನೆ ಕೇಳಿರು ಸಾನಬವ್ರು ||೧೫||
ಇದ್ದೀ ಬುದ್ದೀ ಕಲಿಸವ್ರೇ
ಬರವೂ ಸರವೂ ಕಲಿಸವ್ರೇ
“ಕೇಳಲಿ ಕೇಳೀ ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯೇ, ||೧೬||
ಲಿದ್ದೀ ಬುದ್ದೀ ಕಲಿಸವ್ನೇ
ಬರವೂ ಸರವೂ ಕಲಿಸವ್ನೇ
ಮತ್ತೇನಿನ್ನೊ ಮಾಡಲಿ ಬೇಕು?” ||೧೭||
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೀ ಸಾನಬವ್ರೇ
ಅಡವೀಗಾದ್ರೇ ಹೋಗಲಿ ಬೇಕೂ
ಗರಡೀ ಕಂಬಾ ಕಡಿಸಲು ಬೇಕೂ ||೧೮||
ಗರಡೀ ಸಾದಕ ಕಲಿಸಲಿ ಬೇಕೂ
ತಲಿಯೇಲಾದ್ರೂ ಕೇಳುಗೇ ಮಾಡೀ
ಕಾಲೇನಾದ್ರೇ ಮೇಲೇ ಮಾಡೀ ||೧೯||
ಗರಡೀ ಕಂಬಾ ಹತ್ತಲೆ ಬೇಕೂ
ಗರಡೀ ಸಾದಕ ಕಲಿಸಲೆ ಬೇಕೂ”
ಅಂದಿಲಿನ್ನೇ ಹೇಳವ್ರೇ; ||೨೦||
ಅಟ್ಟೊಂದು ಮಾತಾ ಕೇಳವ್ರೇ
ಆಳ ಮಕ್ಳಾ ಕರೀಸವ್ರೇ
ಆಳ ಮಕ್ಳು ಮುಂದಾಗೀ ||೨೧||
ಸಾನಬವ್ರೂ ಲಂದಾಗೀ
ಲಡವೀಗಾದ್ರೆ ಹೋಗರೆ ನೋಡೂ
ಗರಡೀ ಕಂಬಾ ಕಡೀಸವ್ರೇ ||೨೨||
ನಾಲ್ಕೂ ಜನ ಹೊತ್ತವ್ರೆ
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯಾ ಮನಿಗೇ ಬಂದ್ರು
ಗರಡೀ ಕಂಬಾ ಲ್ಹುಗೂದವ್ರೇ ||೨೩||
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯಾ ಹುಡುಗರಿಗೂ
ಗರಡೀ ಸಾದಕ ಕಲಿಸೂರೂ
ತಲಿಯೇನಾದ್ರೂ ಕೆಳಗೇ ಮಾಡೀ ||೨೪||
ಕಾಲೇನಾದ್ರೇ ಮೇಲೆ ಮಾಡದ್ರೂ
ಗರಡೀ ಕಂಬಾ ಹತ್ತವ್ರೇ
ಮೂರೂ ಜನಾ ಹುಡುಗರೂ ||೨೫||
ಗರಡೀ ಸಾದಕ ಕಲಿತವ್ರೇ
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೀ ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯೇ
ಗರಡೀ ಸಾದಕ ಕಲಿಸೀದೇ ||೨೬||
ಇನ್ನಾದರ್ಯೇನೂ ಮಾಡಾಬೇಕೂ?
ದಂಡಿನ ಸಾದಕ ಕಲಿಸಲು ಬೇಕೂ”
ದಂಡಿನ ಸಾದಕ ಕಲಿಸೀರೂ ||೨೭||
“ನಿತ್ತಿ ಬಂದಾ ದಂಡಿನ್ನೇ
ನಿತ್ತಲ್ಲೇ ಕಡೀ ಬೇಕೊ
ಮುಗುಲರಾ ದಂಡಿನ್ನೇ ||೨೮||
ಮುಡುಗಿನ್ನ ಕಡಿಬೇಕೋ
ತುರುಕೂರಾ ದಂಡಿನ್ನೇ
ತುದಿಗಾಲಲಿ ಕಡೀಬೇಕೋ ||೨೯||
ಹಾರಾವರಾ ದಂಡಿನ್ನೆ
ಹಾರಾಡೀ ಕಡೀಬೇಕೋ”
ಲಂದಿನ್ನೆ ಹೇಳೀರು ||೩೦||
“ಕೇಳೀ ಕೇಳಿ ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯೇ
ದಂಡಿನ ಸಾದಕ ಕಲಿಸವ್ನೇ”
ಲಂದಿನ್ನೇ ಹೇಳಿರು ||೩೧||
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯೂ ಮನಿಗೇ ಹೋದ್ರೂ
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯೂ ಯೇನಾ ಮಾಡಾರೇ?
ಅವ್ರ್ಗೀನ್ನೇ ಬೇಕಷ್ಟು ಕೊಟ್ಟ ||೩೨||
ಸಂಬಳಾದ್ರೂ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದ
ಸಾನಬವ್ರು ಮನೀಗೋದ್ರು
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯಾ ಹುಡುಗರಿಗೇ ||೩೩||
ಊಟಕಾದ್ರೂ ಕುಂತಿರೂ
ಅರ್ದ ಊಟಾ ಮಾಡವ್ರೇ
ದಂಡೀನ ಕರೆ ಬಂತೂ ||೩೪||
“ಕೇಳಲ್ ಕೇಳೋ ನನ್ನ ತಂದೇ
ನಮ್ಗೇ ಆದ್ರೂ ದಂಡಿನ ಕರೆಯಾ”
ಲಂದಿನ್ನೆ ಹೇಳವ್ರೇ ||೩೫||
ಕೈಬಾಯ್ ತೊಳುದೀ ಕುಂತವ್ರೇ
ಹಾಲಪ್ಪ ದೊರಿಯಾ ಯೇನ ಮಾಡ್ದಾ?
ಮಾಳೂಗಿ ವಳೂಗೋದ ||೩೬||
ನೆಲಮಾಳುಗಿ ಕದಾ ತೆಗದಾ
ಮೂರೂ ಪಟವಾ ಲೆಕ್ಕಿದಾ
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೀ ಹೂಡೂಗರಿಯಾ ||೩೭||
ಪಟವಾನಾರೂ ಹಿಡಿ’ರಂದಾ
ಮೂರೂ ಜನಹುಡೂಗರಿಗೂ
ಮೂರು ಪಟವಾ ಕೊಟ್ಟೀದಾ ||೩೮||
“ಕೇಳಲ್ ಕೇಳೋ ನನ್ನಾ ತಂದೇ,
ಹೋಗಿ ಬಾರಂದೀ ವೀಳ್ಯಕೊಡೋ”
“ಹೋಗಿ ಬಾರಂ’ದೀ ವೀಳ್ಯ ಕೊಟ್ಟಾ ||೩೯||
ಪಟುವನಾದ್ರೇ ತಡುಕಂಡೂ
ವಸ್ತ್ರಗಿಸ್ತ್ರ ದರಿಸಿಕಂಡೂ
ಕುದ್ರೇ ಸಾಲಿಗೆ ನೆಡಿದವ್ರೆ ||೪೦||
ಮೂರು ಜನಿನ್ನೆ ಕುದ್ರೀ ಹೇರದ್ರೂ
ಕಿರಿಯವಿನ್ನೇ ಲೇನ ಮಾಡ್ದಾ?
“ನನ್ನ ಮಂಜನಂಬೂ ಕುದ್ರೀ ಕೇಳೇ ||೪೧||
ಮೂರು ತಿಂಗಳಾದೇ ಮೂರು ದಿವ್ಸಕ್ಕೆ ನೇಡೀ
ಮೂರು ತಿಂಗಳಾದೆ ಮೂರ ದಿವ್ಸಕೆ ನಡಿದಾರೆ
ನನಗೇ ನಿನುಗೇ ವಂದೇ ಸೊಡ್ಲೇ” ||೪೨||
ಲಟ್ಟೊಂದೇ ಹೇಳೀದ
ಕುದ್ರೀನಾರೂ ಹಾರಸಿದ್ರು
ದಂಡೀನ ರಾಜಿಕೋಗಿ ನಿಂತವ್ರೇ ||೪೩||
ಹಾರರ ದಂಡೂ ಹಾರತೆ ಬಂತೂ
ಹಾರರ ದಂಡಾ ಹಾರೇ ಕಡದ್ರೂ
ಮುಗಲರ ದಂಡೂ ಮುಡುಗೇ ಬಂತೂ ||೪೪||
ಮುಗಲರ ದಂಡಾ ಮುಡುಗೇ ಕಡದ್ರೂ
ತುರುಕರ ದಂಡೂ ತುದಿಕಾಲಲಿ ಬಂತೂ
ತುರಕರ ದಂಡಾ ತುದಿಕಾಲಲಿ ಕಡಿದ್ರೂ ||೪೫||
ದಂಡಂಬು ದಂಡಟ್ಟು
ಸವ್ರಾಣೀ ಮಾಡಿರು
ಗಾಳಿ ಹವಕೇ ಹೋಗೇ ನಿಂತ್ರು ||೪೬||
ಕಳ್ಳರು ಕಾಕರು
ಮರುಸಾರಿ ನಿಂದಿರು
ಗುಂಡನಾದ್ರೆ ಹೊಡಿದವ್ರೆ ||೪೭||
ಕಿರಿಯವ್ಗೇ ತಾಗಿತು
‘ಹರಹಾರ’ ನಂದನೇ
ವಳ್ಳಯೆದ್ಯನಾದ್ರೂ ಬಿಗುದಿದಾ ||೪೮||
“ಕಳ್ಳರ ಪೋಕರ
ಮರುಸಾರಿ ನಿಂತಿರೋ
ನನ್ನಂತೆ ಗಂಡೂಸರಾದ್ರೆ ||೪೯||
ನನ್ನೆದುರಿಗೆ ಬರುತಿದ್ರಿ
ಕಳ್ಳರಾಗಿ ಮರುಸಾರಿ ನಿಂತೀ
ಗುಂಡನಾದ್ರೂ ಹೊಡುದಿರೀ ||೫೦||
ಹೆಣ್ ಹೆಂಗ್ಲಿಕಿಂತೂ ಕಡ್ಯೋ ನೀವು?”
ಲಂದಿಟ್ಟು ಹೇಳಿದ
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೆ ಮಂಜಾ ಕುದುರೀ ||೫೧||
ಮೂರು ತಿಂಗಳಾದೀ ಮುರು ದಿವ್ಸಕ್ ನೆಡಿಯೇ
ನನಗೇ ನಿನುಗೇ ವಂದೇ ಸೊಡ್ಲೇ”
ಅಂದಿನ್ನೆ ಹೇಳವ್ನೇ ||೫೨||
ಒಂದು ಪತ್ರನಾರೂ ಬರದವ್ನೇ
ಕುದ್ರೀ ಕೊಳ್ಳಿಗೆ ಕಟ್ಟವ್ನೇ
ಅಲ್ಲಣ್ಣದೀರು ಯೇನ ಮಾಡೆತ್ರೋ? ||೫೩||
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೋ ನನ ತಮ್ಮ,
ನಾವೂ ಮೂರು ಜನಲುಟ್ಟೀಕಂಡೀ
ನಾವಿಬ್ಬರಿನ್ನೇ ಉಳೀಬೇಕೋ?” ||೫೪||
ಜಪ್ಪಕಂತ್ರು ಹೊಯ್ಕಂತ್ರು
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಚುಗ ನನ್ನಲಣ್ಣಾ,
ನಾನ ವಬ್ಬವಾರೂ ಸತ್ತರೆ ||೫೫||
ನೀವಿಬ್ಬರಿನ್ನೇ ಲಿದ್ದೀರಿ
ಮನಿಗೆ ನಾದ್ರೂ ಹೋಗುವ ಲಣ್ಣಾ”
ಲಂದಿನ್ನೇ ಹೇಳವ್ರೇ ||೫೬||
ಮನಿಗೇನಾದ್ರೆ ಬಂದವ್ರೆ
ಮೂರು ತಿಂಗಳಾದೀ ಮೂರು ದಿವ್ಸಕೆ ನೆಡಿತೂ
“ಕೇಳಲೆ ಕೇಳೇ ನನ್ನಾ ತಾಯೇ ||೫೭||
ಜೀಜೀಗಾರುತಿ ತಕಾಬಾರೇ”
ತಾಯಿನಾದ್ರೆ ಯೇನ ಮಾಡ್ತೂ
ಆರುತ್ಯಾರೂ ತಂದಿತು ||೫೮||
ಲಾರುತಿಯಾ ಕಂಡಿರು ನೋಡು
ಕೆಳುಗಿನಾದ್ರೆ ಲಿಳುದಿದಾ
ಲೈದಿಯನಾದ್ರೂ ಬಿಚ್ಚಿದಾ ||೫೯||
ಮರದೀ ನಾದ್ರೇ ಬಿದ್ದವ್ನೇ
ಅವ್ನೇನಾದ್ರೇ ಮೊದ್ಲೇ ಬಿದ್ದಾ
ಕುದ್ರೀ ನಾದ್ರೇ ಕಡಿಗೇ ಬಿತ್ತೂ ||೬೦||
ಯೆಯ್ಡು ಜನರಾ ಜೀವ ಹೋಯ್ತೂ
ತಾಯೀ ತಂದೇ ಜಪಲಾಕಂತ್ರೂ
ಕುದ್ರೀ ಕುತ್ತಗಿನ ಚೀಟಿ ವೋದ್ರೂ ||೬೧||
“ನನಗೇ ಕುದ್ರಿಗೆ ವಂದೇ ಸೊಡ್ಲೇ
ವಂದೇ ಸೊಡ್ಲಿಲಿ ಸುಡಬೇಕೂ”
ಲಂದೀ ನಾದ್ರೇ ಬರುದವ್ನೇ ||೬೨||
ಅದ್ರಿನ್ನೇ ಲೋದೀ ಕಂಡ್ರು
ವಂದೇ ಸೊಡ್ಲೀ ಮಾಡೇ ಸುಟ್ರು
ಲಿದ್ದಾ ಮಗುದೀರು ಮನಿಲೇ ಉಳದ್ರೂ ||೬೩||
*****
ಕೆಲವು ಪದಗಳ ವಿವರಣೆ:
ಇದ್ದಿ = ವಿದ್ಯ
ಗಾಡದಿಂದ = ಬೇಗನೆ, ಗಡಬಡೆಯಿಂದ
ಸುವ್ರಾಣಿ = ಸವರಿದರು, ನಾಶಮಾಡಿದರು
ಯೆದ್ಯ = ಲೈದ್ಯ + ಶಲ್ಯ
ಬರವು = ಬರವಣಿಗೆ
ಲ್ಹುಗೂದವ್ರೆ = ಹುಗಿದರು
ಮರುಸಾರಿ = ಮರೆಯಲ್ಲಿ
ಲೋದಿ = ಜದಿ
ಹೇಳಿದವರು: ಸೌ| ಮಾಸ್ತಿ ರಾಮನಾಯ್ಕ, ಮೂರೂರು, ವಸ್ತಿ: ಹೆಗಡೆ ಊರು.
ಈ ಬರಹವು ಕ್ರಿಯೇಟಿವ್ ಕಾಮನ್ಸ್ ಹಕ್ಕುಪದ್ಧತಿಯ ೪.೦ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ವಾಣಿಜ್ಯೇತರ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
















